[ Pobierz całość w formacie PDF ]
przecież Zakon to omawiane pozdrowienie nie zatrwożyłoby Jej przez swoją
obcość . Pozdrowienie to najpierw słowami:
Aaskiś pełna podkreśla zdolność Maryi do poczęcia Chrystusa, na samo poczęcie
wskazują słowa: Pan z Tobą , a wreszcie zapowiada wynikający stąd zaszczyt
słowami: Błogosławionaś Ty między niewiastami .
Po drugie, Anioł chciał Ją poinformować o tajemnicy Wcielenia, o tym że ma
się ona w Maryi dokonać. Uczynił to, zapowiadając poczęcie i poród w słowach: Oto
poczniesz w łonie itd., ukazując następnie godność poczętego Dziecka, kiedy mówi:
Ten będzie wielki itd., a wreszcie wskazując na sposób poczęcia słowami: Duch
Zwięty zstąpi na cię .
Po trzecie, Anioł zmierzał do uzyskania Jej zgody, posługując się przykładem
Elżbiety i powołując się na Bożą wszechmoc.
Ad 1. Najbardziej dziwne wydają się duszy pokornej słowa o jej wielkości. A
zdziwienie skłania do napięcia uwagi. Toteż Anioł, chcąc pobudzić umysł Dziewicy
do uważnego wysłuchania słów o tak wielkiej tajemnicy, zaczął od słów pochwały.
Ad 2. Ambroży w swoim komentarzu mówi wyraznie5), że Najświętsza Panna nie
wątpiła w prawdziwość słów Anioła. Powiada on: Odpowiedz Maryi jest bardziej
pełna umiaru niż słowa kapłana. Ona mówi: ,W jaki sposób to się stanie? Kapłan zaś
rzekł: ,Skądże to poznam? Ten kto zaprzecza poznaniu, zaprzecza wierze. Pytanie, w
jaki sposób coś się dokona, nie wyraża wątpliwości, że to się stanie .
Augustyn jednak, jak się wydaje, mówi o powątpiewaniu. Powiada bowiem6): Maryi,
zawieszonej w niepewności co do poczęcia, Anioł zapowiada jego możliwość . Lecz
takie zawieszenie sądu jest raczej skutkiem zdziwienia niż niewiary. Toteż
argumentacja Anioła zmierza do usunięcia zdziwienia, a nie braku wiary.
Ad 3. Jak mówi Ambroży7): Poród u licznych bezpłodnych poprzedniczek miał
otworzyć drogę dla wiary w poród dziewiczy . Toteż fakt poczęcia przez Elżbietę nie
miał być przekonującym argumentem, lecz ilustrującym przykładem. Dla nadania
mocy przekonywającej temu przykładowi powołano się na wszechmoc Bożą i to
wystarczało.
109
ZAGADNIENIE 31.
MATERIA, Z KTÓREJ ZOSTAAO POCZTE CIAAO ZBAWICIELA (35)
Rozpatrzmy z kolei samo poczęcie Zbawiciela. Po pierwsze, kładąc nacisk na materię,
z której zostało poczęte Jego ciało; po drugie, uwzględniając przede wszystkim
sprawcę poczęcia; bo trzecie, planowość poczęcia.
Pierwszy temat ujmiemy w osiem punktów:
1. Czy Chrystus wziął ciało od Adama?
2. Czy wziÄ…Å‚ je od Dawida?
3. O rodowodzie Chrystusa umieszczonym w Ewangeliach.
4. Czy godziło się Chrystusowi narodzić się z niewiasty?
5. Czy dało Jego było utworzone z najczystszej krwi Dziewicy?
6. Czy ciało Chrystusa było w Patriarchach, jako coś określonego?
7. Czy ciało Chrystusa w Patriarchach było obciążone grzechem?
8. Czy w biodrach Adama uiszczało dziesięcinę?
Artykuł 1.
CZY CHRYSTUS WZIA CIAAO OD ADAMA?
Na pozór nie, bo:
1. Apostoł mówi1): Pierwszy człowiek z ziemi. ziemski; drugi człowiek z nieba,
niebieski . Pierwszym człowiekiem jest Adam; drugim zaś Chrystus. Chrystus więc
nie pochodzi od Adama;
pochodzenie Jego jest inne.
2. Poczęcie Chrystusa winno być najbardziej cudowne. A wszak większym cudem jest
ukształtowanie ciała ludzkiego z mułu ziemi niż z tworzywa ludzkiego, pochodzącego
od Adama. Nie było więc stosowne, jak się wydaje, przyjęcie przez Chrystusa ciała
pochodzącego od Adama. Ciało Chrystusowe, jak sądzimy, należałoby ukształtować z
jakiejś innej materii, a nie z tego tworzywa, które od Adama wziął rodzaj ludzki.
3. Przez jednego człowieka wszedł grzech na ten świat , mianowicie przez Adama,
bo zgodnie ze słowami Pisma św.2), zgrzeszyły w nim, jako prarodzicu, wszystkie
narody. Gdyby ciało Chrystusa było wzięte od Adama, Chrystus pochodząc od niego,
byłby w Adamie w momencie, kiedy ten grzeszył; obciążałby Go zatem grzech
pierworodny. A to nie harmonizuje z czystością Chrystusa. Ciało Jego przeto nie było
wzięte od Adama.
A JEDNAK Apostoł mówi3): Nigdzie nie przygarnia Aniołów Syn Boży, a
przygarnia potomstwo Abrahamowe . Otóż potomstwo to pochodzi od Adama. Ciało
Chrystusa zostało przeto ukształtowane z materii wziętej od Abrahama.
WYKAAD. Chrystus przybrał sobie ludzką, naturę, by ją oczyścić ze skażenia. A nie
potrzebowałaby ona oczyszczenia, gdyby nie była nacechowana skażeniem
pochodzącym od Adama. I dlatego, to że Chrystus przyjął ciało z materii pochodzącej
od Adama, aby tak uleczyć samą naturę, było czymś właściwym.
Ad 1. Powiedzenie, że drugi człowiek, t j. Chrystus, jest z nieba, nie mówi nic o
tworzywie Jego ciała, lecz o mocy kształtującej to ciało, bądz też o samym Bóstwie
110
Chrystusa, bo ze względu na tworzywo ciało Chrystusa było ziemskie, tak jak ciało
Adama.
Ad 2. Cudowność tajemnicy Wcielenia, jak wiemy4), nie ma służyć umocnieniu w
wierze, tajemnica ta jest artykułem wiary i wobec tego nie ma konieczności, by jej
cudowność górowała nad cudownością wydarzeń mających utwierdzić w wierze, ma
natomiast bardziej harmonizować z mądrością Bożą i skuteczniej działać dla
zbawienia ludzi, jak wszystkie cuda stanowiÄ…ce przedmiot wiary.
Można też utrzymywać, że Wcielenie uważamy za cudowne nie tylko ze
względu na poczęcie z materii, lecz jeszcze bardziej ze względu na sposób, w jaki się
dokonało poczęcie i poród, mianowicie na to, że Panna poczęła i porodziła Boga. (36)
Ad 3. Ciało Chrystusa było, w Adamie, jak wiadomo5), poprzez substancję cielesną,
bo od Adama pochodzi sama tylko materia ciała Chrystusowego, a nie łączy Go z
Adamem racja zarodkowa. (37)
W poczęciu Chrystusa nie brał udziału mężczyzna, i to Go różni od pozostałych [ Pobierz całość w formacie PDF ]